Ontwikkeling energierekening huishoudens
Een analyse van openbare bronnen. (aan deze analyse kunnen geen rechten worden verleend)
Een onderzoek uit 2023 van PWC (pwc.nl) geeft een duidelijke ontwikkeling aan: de integrale energierekening (dus gas + elektriciteit) was gemiddeld in 2020 ongeveer €1300. In 2030 zal dit gestegen zijn tot € 2400 (=+84%) en in 2040 tot €2900 (=+21% t.o.v. 2030, zonder inflatiecorrectie). Uit recente cijfers m.b.t. de kosten van de infrastructuur zal dit waarschijnlijk nog iets hoger uitkomen.
Oorzaken voor de prijsontwikkeling
Gaslevering
Omdat er steeds minder woningen een gasaansluiting hebben zal het vastrecht voor de gebruikers toenemen omdat de kosten over minder aansluitingen verdeeld moeten worden. Jaarlijks neemt het aantal aansluitingen af met ongeveer 3% (cbs.nl). Vaste kosten en netbeheerkosten van gas zullen waarschijnlijk dus jaarlijks stijgen met 2-3% (mileucentraal.nl)
Gasprijs inkoop
Volgens recente informatie van Energievergelijk.nl en The Oxford Institute of Energy Studies blijven de gasprijzen niet alleen instabiel, maar wordt verwacht dat ze de komende tijd niet significant gaan dalen. De Europese gasmarkt verandert snel door politieke spanningen en minder aanvoer. Europese gasproductie daalt verder en Russische gaslevering via Oekraïne stopt waarschijnlijk eind 2024. Dit kan zorgen voor hogere en grilligere gasprijzen, vooral in koude periodes. Na 2026 zal de gasprijs iets dalen, zoals het er nu naar uit ziet. In ieder geval tot en met 2029 zal er vermoedelijk minder krapte op de aardgas- en LNG markt zijn en zal de markt zich meer stabiliseren met extra toevoer.
European Emissions Trading System 2 ( ook wel CO2 taks genoemd) en groen gas
(rabobank.nl)
Vanaf 2026 moeten energiebedrijven aardgas bijmengen met groen gas. Hierdoor stijgen de prijzen. Overstappen.nl verwacht een stijging van 17 cent per m³ (ongeveer +13%).
• In 2027 gaat het European Emissions Trading System 2 in, oftewel het tweede emissiehandelssysteem van de Europese Unie. Dit betekent dat de CO₂-uitstoot van gas belast wordt. De Europese Commissie verwacht dat consumenten ongeveer 10 cent per m³ extra gaan betalen.
Hierdoor wordt een prijsstijging van 27 cent per m³ gas verwacht. Dat is een stijging van 20%.
Op dit moment is het nog niet duidelijk of de EU het prijsbeschermingsmechanisme na 2029 in stand houdt en zo ja, op welk prijsniveau. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) doet in de meest recente Klimaat- en Energieverkenning (KEV) de aanname dat de ETS2-prijs tot 2030 op of rond het maximum zal liggen, dat geïndexeerd uitkomt op 55 euro per ton CO2 (prijsniveau 2023).
Energiebelasting (eigenhuis.nl)
Energiebelasting betaal je over het verbruik
Sinds 2019 heeft het kabinet jaarlijks de belasting op gas verhoogd en de belasting op stroom verlaagd. Dit wordt de energiebelastingschuif genoemd. Deze energiebelastingschuif moet huiseigenaren stimuleren hun woning verder te verduurzamen.
De energiebelastingschuif wordt in 2025 niet voortgezet.
In 2025 daalt het energiebelastingtarief over het stroomverbruik met 7%. Voor een gemiddelde huiseigenaar betekent dit een verlaging van € 21,35.
Het energiebelastingtarief over het gasverbruik daalt met bijna 1% in 2025. Voor een gemiddelde huiseigenaar betekent dit een energiebelastingverlaging van € 6,63 per jaar.
Met ingang van 1 januari 2024 werd een extra schijf ingevoerd in de energiebelasting op zowel gas als elektriciteit. Deze nieuwe schijf wordt de eerste van de in totaal vijf belastingschijven. Voor gas loopt deze eerste belastingschijf tot 1.000 m3 en voor elektriciteit tot 2.900 kWh. Zo kan het belastingtarief tot een bepaald verbruik worden verlaagd. In 2025 blijft het belastingtarief voor de eerste schijf gelijk met de tweede schijf.
Een deel van het energieverbruik wordt gezien als basisbehoefte. Daarom betaal je daarover geen energiebelasting.
Elektriciteitsprijzen
Uit onderzoek van Netbeheer Nederland blijkt dat vrijwel alle straten die aangelegd zijn voor 2010 open moeten voor nieuwe leidingen en een groot gedeelte van de onderstations verzwaard moeten worden. Tennet heeft dit tot op straatniveau uitgewerkt. Dit kost ca. 10 miljard per jaar tot 2050 oftewel €100 per maand per woning. Dit geld moet uit algemene middelen (belastinggeld) komen of rechtstreeks worden omgeslagen op de gebruikers via de netbeheerkosten.
Hoewel stroomprijzen kunnen schommelen, is er een duidelijke trend zichtbaar: elektriciteit wordt gemiddeld goedkoper en duurzamer. Bijna de helft van de stroom in Nederland komt inmiddels uit hernieuwbare bronnen zoals zon en wind. En dit aandeel groeit elk jaar. Volgens NOS was in 2023 bijna de helft van de stroomproductie afkomstig uit duurzame bronnen. De Rijksoverheid verwacht bovendien dat dit aandeel de komende jaren nog verder zal toenemen.
Een probleem, dat hoge kosten veroorzaakt, is de elektriciteitslevering in de winter als er weinig zon en wind is. De elektriciteitscentrales die dit moeten opvangen, werken slechts enkele maanden per jaar en dat betekent dat de kosten van deze centrales in deze maanden verdiend moet worden. Dit betekent dus duurdere elektriciteit in de winter. Tevens werken deze centrales op gas, dat steeds duurder wordt. Dit betekent dat de prijs voor elektriciteit zeer grillig zal verlopen door het jaar en deze kan in de winter erg hoog zijn.